I.Murat (Hüdavendigar) Dönemi
(1362-1389 )
Genel Bilgiler
1326 yılında Bursa’da dünyaya gelen I.Murat, Osmanlı Padişahları’nın 3. südür. Babası Orhan Gazi, annesi ise Rum asıllı Yarhisar tekfurunun kızı Nilüfer Hatundur. Sultan I.Murat’a, Hükümdar, Hakim,Bey anlamlarına gelen Hüdavendigar ünvanı verilmiştir.
I.Murat’tan sonra yerine tahta geçecek olan Yıldırım Bayezid , Gülçiçek Hatun adlı eşinden dünyaya gelmiştir. I.Murat’ın diğer eşleri ise, Bulgar Kralı’nın kızı Marya Thamara Hatun, Kızıl Murat Bey’in kızı Paşa Melek Hatun, Bulgar Beyi’nin kızı Ful-Dane Hatun ve Candaroğullarından bir beyin kızı olan Ful-dane Hatundur.
I.Murat’ın 5 erkek ve 2 kız olmak üzere 7 tane çocuğu vardı.Erkek çocuklarının adları Yıldırım Bayezid(I.Murat’tan sonra tahta geçecek olan padişah),Yahşi Bey,Şehzade İbrahim,Savcı Bey,Yakup Çelebi’dir. Kız çocuklarının adları ise Nefise Hatun ve Sultan Hatundur.
Osmanlı Devleti’nde Sultan ünvanı ilk kez I.Murat tarafından
Padişahlık Öncesi
I.Murat küçük yaşından itibaren dönemin önemli alimleri tarafından yetiştirildi. İdari ve harp bilgileri konusunda donanım sahibi oldu. Ağabeyi Süleyman Paşa’nın yanında Rumeli fetihlerine katıldı. 1359 yılında kardeşi Süleyman Paşa’nın Ölümü ile Rumeli’deki ordunun başına geçti ve Rumeli fetihlerini devam etti. Bütün hayatı harp meydanlarında geçti.
Babası Orhan Gazi’nin vefatından sonra tahta geçti.
Padişahlık Dönemi
I.Murat, ağabeyi Süleyman Paşa’nın vefatından sonra Rumelide ki fetihleri büyük bir başarı ile sürdürdü. Balkan fetihlerinin önüne geçmek isteyen Bulgarlar ve Macarlar birlik olarak Sazlıdere’de Osmanlı Ordusunu durdurmak istediler bunun üzerine Osmanlı Devleti ile Bulgarlar arasında savaş çıktı. Yapılan savaşta Osmanlı Devleti galip çıktı ve bu sayede Edirne fethedildi ve başkent Edirne’ye taşındı. Sazlıdere savaşının sonucunda Edirne ‘nin alınması ile Bizans İmparatorluğu’nun Balkanlar ve Avrupa ile bağlantısı koparılmış oldu ve Balkanlara açılma politikası başladı. Osmanlı Devletinde başkentlerin özellikle batı yönünde seçilmesi fetih bölgelerine yakın olma isteğiydi.
I.Murat fetihlere devam ederken diğer tarfatan ülke içinde çıkabilecek mali,askeri ve idari ihtiyaçları karşılamak amacıyla Orhan Gazi döneminde kurulan yaya ve müsellem ordularına ilaveten yeniçeri ocağınında içinde yer aldığı Kapıkulu ocağını kurdu.
Sırpsındığı Savaşı (1362):
I.Murat’ın Edirne’yi alması Trakya ve Balkanlarda hızla ilerleyişi Avrupa’nın önemli stratejik noktalarını tehdit altına sokmuştu. Papa V. Urban’ın teşvikiyle Sırplar, Bulgarlar, Macar, Bosna ve Eflaklılar, büyük bir haçli ordusu hazirladılar. Haçlılar Sırpsındığı Savaşında(1362) mağlup edildi. Bu savaş Osmanlı Devleti ve Haçlılar arasında yapılan ilk savaştır.
Sırpsındığı Savaşı Sonuçları:
Sırpsındığı Savaşı’nın sonucu olarak:
– Osmanlı Devleti sınırlarının batıya doğru ilerlemesi hız kazandı
– Bulgarlar Osmanlı Devletine vergi ödemeye başladı.
Çirmen Savaşı (1371):
1362 yılında yapılmış olan Sırpsındığı savaşının intikamını almak isteyen Sırplar ile Osmanlılar arasında Çirmen savaşı başladı (1371). Çirmen mevkiinde yapılan savaşı, Osmanlı Devleti yendi.
Çirmen Savaşı Sonuçları:
– Çirmen Osmanlı hakimiyetine girdi,
– Sırplara doğudan sınır olan Makedonya’nın fethi kolaylaştı,
– Sırplar vergiye bağlandı.
I.Murat döneminde yine türk siyasi birliğini sağlamak amacı ile Anadoluda’da fetihler gerçekleştirildi.
I. Kosova Savaşı:
Osmanlı’nın Balkan fetihlerini durdurmak amacıyla Balkan hükümdarları güçlerini birleştirdi ve bu ilerleyiş Haçlı seferlerine neden oldu. I. Kosova Savaşı, I.Murat komutasındaki Osmanlı ordusu ile Haçlı ordusu arasında 1389 yılında gerçekleşti. Haçlılar bu savaş sonunda mağlup edildi. Osmanlı Devleti ilk kez 1. Kosova savaşında top kullanmıştır. Bu savaştan sonra Balkanlardaki türk hakimiyeti güçlendi. Ancak bu savaşın kazanılmasının ardından yaralıların arasında dolaşan I.Murat bir Sırp tarafından şehit edildi.
1.Murat dönemindeki diğer önemli gelişmeler ise;
I. Murat döneminde “Devlet hükümdar ve sülalesinin ortak malıdır ” anlayışı yerine “Devlet hükümdar ve oğullarının ortak malıdır. ” anlayışı gelmişti.
Yine I.Murat zamanında ilk kez, mali konularda divana açıklamada bulunan , devletin mali işleri ile ilgilenen Defterdar atandı.
Göçmen yaşayan Türkmenler fethedilen Balkan topraklarına yerleştirildi.
I.Murat azimli, iradeli ve ciddiyet sahibi bir padişahtı. Din ve millet farkı gözetmeksizin yönetimi altında bulunan bireylere şevkatle yaklaşırdı. Gittiği heryerde saygı uyandırırdı. Yaptığı mali, askeri, siyasi ve hukuki icraatlar sayesinde güçlü devletin temellerini attı. I.Murat yeniliklere açık olması sayesinde pek çok askeri ve siyasi başarı elde etti. I. Murat’ın son sözleri şunlardı:
“Islâmin muzafferiyeti, benim sehit olmama bagli ise,sehadet serbetini nasip buyurmasini Cenab-i Hak’tan dua ve niyaz etmistim. Duam kabul buyuruldu. Hazreti Allah’a hamd ve sena olsun ki, Islâm askerinin zaferini gördükten sonra hayatim sona ermektedir. Oglum Bayazid’e biat ediniz. Sakin esirleri incitmeyiniz. Mal ve canlarina tecavüz etmeyiniz. Ben artik sizleri ve muzaffer ordumuzu Cenab-i Hakk’a emanet ediyorum. Mevla devletimizi bütün fenaliklardan korusun!”.
Yorum 0